Η σπουδαιότερη ικανότητα στον κόσμο: Μάθηση

Μέσος χρόνος ανάγνωσης ~6 λεπτά

Πρόσφατα άκουσα κάποιον να λέει “δεν διαβάζω τίποτα άλλο πέρα απ’αυτά της σχολής μου… ούτως ή άλλως, γιατί να ασχοληθώ; δεν είναι δουλειά μου…”

Και εγώ ήμουν κάπως “τι;;; Δεν είναι δουλειά σου; Τι σόι δικαιολογία είναι αυτή;”…

Δεν έχει με το εάν είναι δουλειά σου ή όχι. Έχει να κάνει με εσένα! Τα πάντα έχουν να κάνουν με σένα. Μαθαίνεις για να εξελιχθείς. Μαθαίνεις για να μπορείς να ανταγωνίζεσαι και να έχεις το πλεονέκτημα. Μαθαίνεις για να προσφέρεις. Μαθαίνεις για να βελτιώνεις κάθε τομέα της ζωής σου. Μαθαίνεις για να δημιουργείς.

Είμαστε στον 21ο αιώνα. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε Ιντερνετ. Και εκεί μπορείς να βρεις ό,τι θέλεις, από το πώς να δημιουργείς ένα ραδιόφωνο, μέχρι τις πιο πολύπλοκες εξηγήσεις για την βιολογική λειτουργία ενός ανθρωπίνου οργάνου. Πώς να βγάλει κάποιος λεφτά, πώς να μαθαίνει γρηγορότερα, πώς να μάθει Kung Fu ή Parkour, πώς να βελτιώσει κάθε πτυχή της ζωής του, πώς να κάνει κάτι να λειτουργεί, πώς να εμπνέεται. Την αλήθεια για την Ιστορία όλου του κόσμου, και την κάθε θρησκεία. Και ψάχνοντας όλο και παραπάνω, μπορείς να βρεις κα-τα-πλη-κτι-κά πράγματα εκεί μέσα, πράγματα που ούτε καν φανταζόσουν πως υπάρχουν.

Ναι, υπάρχουν και πολλά άχρηστα, λανθασμένα και ατεκμηρίωτα πράγματα εκεί μέσα. Ο καθένας έχει άποψη για το οτιδήποτε. Αλλά γι’αυτό θα πρέπει να βελτιωθείς και στην αμφισβήτηση επίσης, στο να ζητάς ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ για αυτά που μαθαίνεις! Μπορείς επίσης όμως να βρεις επιστημονικές αποδείξεις για πεδία που σε ενδιαφέρουν. Υπάρχει αφθονία του οτιδήποτε εκεί μέσα!

Η άγνοια είναι επιλογή.

Είναι πράγματι επιλογή, όχι κάτι που συνέβη κατά λάθος! ΕΣΥ ΕΠΙΛΕΓΕΙΣ εάν θα μάθεις κάτι καινούριο για να βελτιώσεις τον εαυτό σου και τη ζωή σου, ή εάν θα μείνεις με αυτά που ξέρεις και θα συνεχίσεις να ζεις την καθημερινότητά σου έτσι όπως τη ζεις μέχρι τώρα.

Η μάθηση είναι μια δια βίου διαδικασία.

Τα παιδιά πάνε στα σχολεία για να εκτεθούν σε μια γιγάντια γκάμα πεδίων και μαθημάτων, από ιστορία και τέχνες, μέχρι μαθηματικά και άλλες επιστήμες.

Αλλά τα σχολεία κάνουν ένα θανάσιμο λάθος. Παίρνουν την φυσική τάση των παιδιών να εξερευνούν και να είναι περίεργα, και την κατακρεουργούν. Τα παιδιά θα έπρεπε να βγαίνουν από το σχολείο ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ερωτηματικά απ’ότι μπήκαν, όχι λιγότερο. Όπως και νά’χει, τα σχολεία κάνουν ό,τι κάνουν.

Και τότε σαν ενήλικες, χρειαζόμαστε να παίρνουμε νέες πληροφορίες συνεχώς, ώστε να καταλάβουμε γεγονότα που συμβαίνουν ανά τον κόσμο, ώστε να βελτιωθούμε και να επιτύχουμε στον τομέα μας και στη ζωή μας.

Τα πράγματα πλέον δεν είναι όπως ήταν παλιά στην εποχή των γονιών μας ή των παππούδων μας. Πλέον μπορούμε να μάθουμε το οτιδήποτε για το οτιδήποτε από την άλλη άκρη του πλανήτη σε ζωντανή αναμετάδοση. Μπορούμε να δημιουργήσουμε δικά μας πλάνα εκπαίδευσης, δικά μας σετ ικανοτήτων.

Κατά τη διάρκεια της ζωής μας χτίζουμε ένα δικό μας οικοδόμημα δουλειάς, ένα οικοδόμημα που θα αποτελείται από πολλές διαφορετικές υπο-δουλειές, προσωπικές εργασίες, υποειδικότητες, γνώσεις και παρελθοντικές εμπειρίες που πήραμε στον Χ και στον Υ τομέα και περίοδο της ζωής μας, ταλέντα, μαθήματα κλπ, που όλα θα δένουν τόσο τέλεια μεταξύ τους χτίζοντας αυτό το δικό μας οικοδόμημα εργασίας που θα αντιπροσωπεύει και την κληρονομιά μας στους συνανθρώπους μας αφού φύγουμε. 

Τα πράγματα είναι όσο δύσκολα εμείς πιστεύουμε ότι είναι.

Το πείραμα αυτό βασίστηκε στην ακόλουθη ερώτηση:

“Πώς η δυσκολία του να μάθουμε για κάτι επηρεάζει τις πεποιθήσεις μας για το πόσα μπορούμε να μάθουμε για αυτό;”

Ας το εξηγήσω:

Οι ερευνητές ενδιαφέρονταν για τον ρόλο των πεποιθήσεων του κόσμου για την νοημοσύνη, στη μάθηση. Με λίγα λόγια, εάν κάποιος πιστεύει ότι είναι έξυπνος, επηρεάζει την ικανότητά του να μαθαίνει; Και το ανάποδο.

Αυτή η έρευνα προτείνει ότι πτυχές της ψυχολογίας μας είναι είτε ταλέντα είτε ικανότητες. Όταν πιστεύεις ότι η ευφυΐα είναι ταλέντο, τότε πιστεύεις ότι έχοντας έναν Χ βαθμό νοημοσύνης, καθορίζει το πόσο καλά μαθαίνεις. Όταν όμως πιστεύεις ότι η νοημοσύνη είναι ικανότητα, τότε υποθέτεις ότι οτιδήποτε μπορεί να επιτευχθεί εάν δουλέψεις αρκετά σκληρά για να το επιτύχεις.

Αυτές οι πεποιθήσεις επηρεάζουν τι συμβαίνει όταν συναντάς πληροφορίες που αισθάνεσαι ότι είναι δύσκολες να τις μάθεις.

Αυτό που βρήκαν, είναι ότι εάν οι άνθρωποι πίστευαν ότι η μάθηση είναι ταλέντο, θα προσπαθούσαν λιγότερο από αυτούς που πίστευαν ότι η μάθηση είναι μια ικανότητα σαν όλες τις άλλες: χρειάζεται εξάσκηση. Εσύ τη ΧΤΙΖΕΙΣ. 

Η πρώτη ομάδα, πιστεύοντας ότι είναι ταλέντο, έδωσε περισσότερη έμφαση σε αυτά που θεωρούσαν εύκολα, και λιγότερη σε αυτή που θεωρούσαν δύσκολα. Η δεύτερη ομάδα, πιστεύοντας ότι είναι ικανότητα, προσπάθησαν σκληρότερα στο τεστ, δίνοντας περισσότερη έμφαση στα “σκληρά” κομμάτια, και στο τέλος μπορούσαν να θυμηθούν περισσότερα πράγματα από την πρώτη ομάδα.

Η ΜΑΘΗΣΗ είναι ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ και ΌΧΙ ΤΑΛΕΝΤΟ.

Αυτό το αποτέλεσμα, αν και για μερικούς είναι κοινή λογική, είναι πολύ σημαντικό.

Ένα βουνό αποδείξεων προτείνει ότι η νοημοσύνη (η μαθησιακή νοημοσύνη) είναι πράγματι ικανότητα. Δηλαδή, όσο σκληρότερα προσπαθήσεις, τόσο περισσότερα θα μάθεις. Έτσι, όταν συναντήσεις κάτι δύσκολο, είναι καλύτερο να το αντιμετωπίσεις σαν πρόκληση, παρά σαν σημάδι ότι έφτασες στα νοητικά σου όρια.

Βάζοντας παραπάνω προσπάθεια στις δύσκολες έννοιες, βγαίνεις με περισσότερη γνώση. Εντέλει, αυτή η πτυχή της μάθησης ταΐζει τον εαυτό της. Όσα περισσότερα μαθαίνεις, τόσο ευκολότερο σου γίνεται να μάθεις νέα πράγματα στο μέλλον. Η προσπάθεια που βάζεις για να ΜΑΘΕΙΣ, ανταμείβεται με το να στο κάνει ΕΥΚΟΛΟΤΕΡΟ να μάθεις ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ πράγματα στο μέλλον. Πηγή: εδώ.

Και γι’αυτό είναι καλό για μας να μαθαίνουμε όλο και περισσότερα, σε όποιον τομέα μπορούμε, έτσι ώστε να αυξάνουμε την όρεξή μας για παραπάνω μάθηση και γνώση.

Για κάποιον που δεν διαβάζει γενικότερα, είναι καλό ν’αρχίσει να διαβάζει το οτιδήποτε (κόμιξ, διηγήματα/ιστορίες κλπ) σιγά σιγά, απλά για να μπει στο συνήθειο του διαβάσματος και να ξεκινήσει να “αφυπνίζει” την όρεξή του για γνώση! :)

Σίγουρα, είναι ΠΟΛΥ καλύτερο να διαβάζεις κάτι το οποίο σε ενδιαφέρει, και έχει κάποιον απώτερο σκοπό. Ξεκίνα να χτίζεις την περιέργειά σου, και ΚΑΝΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ. Αυτό είναι το μυστικό της μάθησης:

Περιέργεια!

Είναι επίσης και το Αντίδοτο της Βαρεμάρας! Ρώτα! Ρώτα! Και τότε ρώτα ακόμα περισσότερο!! Βρες πράγματα που σε ιντριγκάρουν, που σε προκαλούν, και κάνε πολλές ερωτήσεις για αυτά. Μην ντρέπεσαι. Δεν υπάρχουν χαζές ερωτήσεις. Ακόμα καλύτερα, διερωτήσου, αλλά παρακολούθα, μελέτα, μιμήσου και αντέγραψε αυτούς που ήδη επιτυγχάνουν. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να προχωρήσεις μπροστά. Μην ντρέπεσαι.

Είναι πολύ σημαντικό επίσης, καθώς προχωράς, να διαβάζεις για πολλές διαφορετικές πτυχές του τομέα που σε ενδιαφέρει ή ακόμα και διαφορετικούς τομείς. Και τότε να ξεκινήσεις να τις συνδέεις μεταξύ τους. Θυμίσου: “τα πάντα συνδέονται”, και εσύ πρέπει να βρεις αυτές τις συνδέσεις, ώστε να μαθαίνεις, να κατανοείς και να θυμάσαι καλύτερα.

“Τα πάντα είναι ένα και μοναδικό πράγμα” ~Paolo Coelho

Self-Portrait-in-Old-Age,-Leonardo-da-Vinci,-1512

Στο προηγούμενό μου άρθρο μίλησα για τον Leonardo Da Vinci. Μερικοί λένε ότι γεννήθηκε ταλέντο και ιδιοφυΐα. Άλλοι λένε το αντίθετο, και υποστηρίζω εκείνους. Τι στο καλό; Εκ γεννετής φυσικό ταλέντο σε τόσους διαφορετικούς τομείς; Δεν το νομίζω. Όσο περισσότερο μελετάς το πώς μεγάλωσε, τόσο περισσότερο μπορείς να δεις ότι ήταν σαν όλους τους υπόλοιπους ανθρώπους, με 3 εξαιρέσεις που έκαναν όλη τη διαφορά: (1) ακολουθούσε το πάθος του συνεχώς μέχρι που γινόταν αυθεντία, (2) μάθαινε δίπλα στους καλύτερους, και (3) έβρισκε τρόπους να ωφελήσει και να προσφέρει σε αυτούς που θα τον υποστήριζαν στις εφευρέσεις και τις ανακαλύψεις του.

Γινόταν αυθεντία στον οποιονδήποτε τομέα έμπαινε, γιατί τον πάθιαζε η διαδικασία της ανακάλυψης, της μάθησης και της αναζήτησης της αλήθειας.

Η τυπική εκπαίδευση θα σου βγάλει τα προς το ζην.
Η αυτο-εκπαίδευση θα σου βγάλει μια περιουσία.
~Jim Rohn

Δεν πήγε σχολείο, αλλά μάθαινε ό,τι μάθαινε μέσα από προσωπική αναζήτηση, έρευνα, συνεχώς ρωτώντας και παρατηρώντας. Μάθαινε τόσα πράγματα τόσο γρήγορα, γιατί επέτρεπε στα πάντα στον δρόμο του να είναι οι δάσκαλοι του. Μάθαινε από τα πάντα. Μελετούσε μέχρι και τη φύση. Τις αναλογίες, τα σχήματα, τα χρώματα και τις γεύσεις.

Σχεδίαζε, ζωγράφιζε, έπαιζε μουσική (δεξί ημισφαίριο εγκεφάλου) αλλά και μελετούσε την ανατομία, την αστρονομία, τα μαθηματικά, τη φυσική και τόσες άλλες επιστήμες (αριστερό ημισφαίριο εγκεφάλου), και προσπαθούσε να τα συνδέσει μεταξύ τους.

Κατά τύχη είχε πολλές συνήθειες που αύξαναν την συνδεσιμότητα των δύο εγκεφαλικών ημισφαιρίων (αύξαναν το πάχος του “μεσολοβίου“, ή αλλιώς της γέφυρας καλωδίων που ενώνει τα δύο ημισφαίρια), όπως το να είναι αμφίχειρας στο οτιδήποτε, είτε στην ξιφασκία, είτε στο σχέδιο, ή το να γράφει ανάποδα, κατοπτρικά, ή και βουστροφιδών (εναλλάξ μπρος πίσω τις γραμμές). Μάθαινε από τη φύση (το πέταγμα των πουλιών πχ) και το εφάρμοζε στην μηχανική (ιπτάμενες μηχανές).

Connectedness Da Vinci

Έτσι εξελίχθηκε και όλη η ανθρωπότητα, κάνοντας συνδέσεις μεταξύ φαινομενικά άκυρων πεδίων και τομέων.

Και θεωρώ ότι αυτό οφείλεται στην Μοναδικότητα-Ενότητα για την οποία μιλούν όλες οι θρησκείες. Δεν είναι τυχαίο. Από τα αρχαία χρόνια, όλοι οι σπουδαίοι και σοφοί άνθρωποι ήξεραν ότι τα πάντα συνδέονται και είχαν τόσες γνώσεις σε τόσα διαφορετικά επιστημονικά πεδία, όπως τα μαθηματικά, τη γεωμετρία, τη ρητορική, τη ψυχολογία, τη φιλοσοφία, την ιστορία, την ποίηση, την τέχνη, κ.α.

Επέτρεψε στην εσωτερική σου ιδιοφυΐα να ξεκινήσει να αναπτύσσεται, μαθαίνοντας, χτίζοντας την περιέργειά σου, και θα αρχίσεις να βλέπεις σπουδαία πράγματα να αρχίζουν να συμβαίνουν στη ζωή σου.

Ακόμα και τα πιο (φαινομενικά) ασύνδετα μεταξύ τους πράγματα, συνδέονται με κάποιον τρόπο.

Αυτός είναι και ο λόγος που τα Πανεπιστήμια ονομάζονται έτσι από τότε που ξεκίνησαν να υπάρχουν (Παν-επιστήμη=όλες οι επιστήμες)

Έπρεπε να καλύπτουν όλες τις επιστήμες και να εξελίσσουν τους φοιτητές τους πολύπλευρα και σε πολλούς τομείς, αντί να τους απομονώνουν (πχ “είμαι γιατρός, δεν πιστεύω σε μαγικά βοτάνια”, αλλά παρ’όλα αυτά χρησιμοποιώ φάρμακα που προέρχονται από “μαγικά” βοτάνια).

Μαθαίνοντας κάποιες από αυτές τις συνδέσεις, οι φοιτητές θα έβρισκαν τα πάντα πιο ενδιαφέροντα και πιο ΧΡΗΣΙΜΑ για τη ζωή τους.

Η Πυραμίδα της Μάθησης

Για να θυμάσαι κάτι καλύτερα, ο καλύτερος τρόπος είναι να το ΔΙΔΑΞΕΙΣ σε κάποιον άλλον (ακόμα και 1 άτομο είναι αρκετό), επειδή για να το κάνεις αυτό, πρώτα πρέπει να κατακτήσεις βαθύτερη κατανόηση γι’αυτό.  Έτσι, κάθε μεγάλη ιδέα, και κάθε “ΕΥΡΗΚΑ” που έρχεται στο νου σου, μοιράσου το κατευθείαν! Ή οτιδήποτε θεωρείς δύσκολο να μάθεις, προσπάθησε να το εξηγήσεις σε κάποιον άλλον.

Όπως βλέπεις στα δεξιά, δέυτερη έρχεται η ΠΡΑΞΗ, οπότε, το δεύτερο καλύτερο πράγμα που μπορείς να κάνεις, είναι να βάλεις σε εφαρμογή ό,τι έμαθες, ή να δημιουργήσεις ένα πλάνο και να προβάρεις στο μυαλό σου κάθε κίνησή σου περιλαμβάνοντας όσες περισσότερες λεπτομέρειες και αισθήσεις μπορείς.

Και τρίτη έρχεται η Συζήτηση. Εάν δεν μπορείς άμεσα να εφαρμόσεις αυτό που έμαθες, ή να το διδάξεις σε κάποιον γιατί δεν το έχεις καταλάβει ακόμα, τότε προσπάθησε να το επικοινωνήσεις, και να το συζητήσεις με άλλους. Και ας είσαι έτοιμος να σε αμφισβητήσουν και να σε ρωτήσουν πράγματα… Αυτό θα πυροδοτήσει περισσότερη σκέψη και κατανόηση.

“Ακούω και ξεχνάω. Βλέπω και θυμάμαι. Κάνω και καταλαβαίνω.” ~ Confucius

Επίσης, μπορεί να σε ενδιαφέρει αυτό εδώ το άρθρο μου που είχε μεγάλη επιτυχία: 15+ Συμβουλές για ταχύτερο και αποτελεσματικότερο διάβασμα

Εάν σου άρεσε το παραπάνω άρθρο, πραγματικά θα με ευχαριστούσε πολύ να το μοιραστείς με άλλα άτομα που πιστεύετε ότι θα τα βοηθούσε ή θα τα ενδιέφερε :) Δεν το έγραψα για να μείνει κρυφό! :)

2 σκέψεις για το “Η σπουδαιότερη ικανότητα στον κόσμο: Μάθηση”

  1. Φίλε Teo,

    Βρήκα το άρθρο σου πολύ ενδιαφέρον, όπως άλλωστε και όλο το υλικό που έχεις στο blog σου!
    Συμφώνω με όλα αυτά που αναφέρεις, πιστέυω όμως οτι μερικές φορές ακόμα και αν ξέρεις τι χρειάζεται να κάνεις για να μπείς σε μια διαδικασία διαβιου μάθησης και αυτοβελτίωσης δεν καταφέρνεις ποτέ να το κάνεις habit. Είτε γιατί πολύ απλά ποτέ δεν βρίσκεις τον χρόνο ή πέφτεις θύμα υποχρεώσεων και άλλων αντιπερισπασμών.

    Εκεί που θέλω ίσως να καταλήξω είναι στο οτι για να χτιστούν όλα όσα αναφέρεις πρέπει πρώτα να υπάρχουν πολυ καλά θεμέλια self-discipline. Στην δικία μου πορεία αυτό έχω βρεί πιο δύσκολο απο όλα να κάνω implement και αφού όπως ανέφερα αποτελεί την βάση, δεν έχω καταφέρει ακόμα να φτάσω εκεί που θέλω.Για αυτό θα ήθελα να σε ρώτησω αν θα μπορούσες να μοιραστείς μαζί μας το πως καταφέρνεις να είσαι συνεχώς αποδοτικός και να βαδίζεις σε μια μόνιμη πορεία αυτοβελτιωσης.

    Με εκτίμηση,

    Κώστας

    1. Κώστα έχεις απόλυτο δίκιο σε αυτά που γράφεις.
      Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ένα πράγμα εξ’αρχής: ούτε εγώ δεν έχω φτάσει εκεί που θέλω. Και δεν είμαι συνεχώς αποδοτικός, και δεν βαδίζω συνεχώς σε μια μόνιμη πορεία αυτοβελτίωσης.
      Κάθε άλλο. Κάνω και γω πολλές ανεπίτρεπτες βλακείες, και έχω πολλά πολλά περιθώρια βελτίωσης και εγώ (πάντα υπάρχει το καλύτερο!).
      Όμως επειδή καταλαβαίνω τι εννοείς, ναι, το θέμα του self-discipline είναι πολύ hot topic για μένα, γιατί όπως πολύ καλά έχεις καταλάβει, είναι η βάση.
      Θα το’θελα πολύ να γράψω ένα άρθρο για το πώς πολλές φορές τα καταφέρνω για κάποια μεγάλα διαστήματα να έχω αυτό το αυξημένο discipline. Οπότε υπόσχομαι να έρθει σύντομα :)

      Teo

Γράψε την άποψή σου, σχόλια ή κάποια ιδέα σου, εδώ :)

Scroll to Top