Μπορείς και να το ακούσεις πατώντας το play!
Ακολούθησε το Neuroselfmastery Podcast!
Μπες στην αγαπημένη σου πλατφόρμα για Podcasts, πάτα “Follow”, και γράψε ένα σύντομο Review, ώστε να το βρει περισσότερος κόσμος που το χρειάζεται!
iTunes | Overcast | Stitcher | Spotify | Castbox
Δες τα υπόλοιπα επεισόδια εδώ.
Γιατί υπάρχουν τα αρνητικά συναισθήματα; Μας βοηθούν πουθενά;
Θυμός, Λύπη, Φόβος, Ενοχές, Βαρεμάρα, Ντροπή, Αηδία, Πόνος, Απώλεια, Περιφρόνηση, Κατωτερότητα…
Τόσα συναισθήματα, και ο λόγος;
Οι βιολόγοι έχουν δείξει πως ό,τι υπάρχει στη φύση έχει κάποιο λόγο ύπαρξης. Αν υπάρχει ακόμα μετά από πολλές γεννιές, αυτό σημαίνει ότι σίγουρα κάπου χρησιμεύει στην επιβίωση ή την αναπαραγωγή. Αν δεν βλέπουμε τη χρησιμότητά του, είναι επειδή δεν παρατηρούμε αρκετά καλά.
Αυτό το γνωρίζουν όλοι οι επιστήμονες και γι’αυτό μελετώντας τη φύση περισσότερο, κατανοούν (και εμείς εκ των υστέρων) ακόμη περισσότερα.
Τίποτα δεν είναι περιττό, αλλά εξυπηρετεί κάποιο σκοπό,διαφορετικά θα είχε εξαλειφθεί από την εξέλιξη.
Εξάλλου αυτός είναι ο ρόλος της εξέλιξης: η εξάλειψη του περιττού και η δημιουργία του νέου που είναι πιο λειτουργικό, και που εξυπηρετεί περισσότερους σκοπούς, καλύτερα και ταχύτερα.
Αυτή η συνεχής διαδικασία της “εκκαθάρισης”, στην ουσία, αν και παίρνει πολλά χρόνια (αιώνες), αφήνει την ύπαρξη μόνο διαδικασιών που είναι απαραίτητες και δεν έχει βρεθεί κάτι καλύτερο να τις αντικαταστήσει.
Κατ’αυτόν τον τρόπο, αυτά που ονομάζουμε “Αρνητικά” συναισθήματα, κάποιο σκοπό εξυπηρετούν – διαφορετικά θα είχαν εξαλειφθεί προ πολλού.
Ίσως οι μηχανισμοί που τα ενεργοποιούν μερικές φορές να είναι φτιαγμένοι για μερικούς (πολλούς) αιώνες πριν – για τη ζούγκλα και τη σαβάνα, και να αγχωνόμαστε χωρίς στην πραγματικότητα να μας κυνηγάει καμία τίγρης.
Όμως αυτά τα συναισθήματα κάτι σημαίνουν και ακόμη και σήμερα παίζουν το ρόλο τους.
Το καθένα είναι ένα σήμα για να σε κινητοποιήσει να κάνεις κάνεις κάτι!
Υπάρχουν τρεις λέξεις που μιλάνε για αυτά γενικότερα και θέλουν μια σύντομη εξήγηση για αποφυγή παρεξηγήσεων: Τα αισθήματα, τα συν-αισθήματα και η συγ-κίνηση.
Τα συναισθήματα διαρκούν λίγο (δευτερόλεπτα) και είναι ισχυρά σε ένταση.
- συναίσθημα = συν+αίσθημα = συνοδεύονται από το υποβόσκων αίσθημα
- συγκίνηση = συν+κίνηση = συνοδεύονται από κίνηση
Αίσθημα απ’την άλλη, είναι πάντα κάτι το υποβόσκον – έχει μικρή ένταση, μεγάλη διάρκεια (μέρες ή και εβδομάδες ή μήνες) και είναι ο φακός που φιλτράρει όλα τα εισερχόμενα μυνήματα, τι θα δούμε, τι όχι, τι θα πέσει στην αντίληψή μας και τι όχι.
Θα μιλήσω εκτενέστερα σε άλλο άρθρο για τη λειτουργεία τους σα φίλτρο φακού.
Γιατί τα αρνητικά συναισθήματα ΔΕΝ είναι αρνητικά, και τι ρόλο παίζουν;
Τα αρνητικά συναισθήματα είναι ΣΗΜΑΤΑ ΔΡΑΣΗΣ
Γιατί μιλάω για “σήματα δράσης“;
Τα αρνητικά συναισθήματα μας πυροδοτούν κάτι να κάνουμε, μας ειδοποιούν ότι κάτι πάει καλά και μας κινητοποιούν να δράσουμε. Και όσο τα αγνοούμε και δεν κάνουμε αυτό που μας υποδεικνύουν, τόσο πιο έντονα αυτά θα συνεχίσουν να γίνονται.
Νόμιζες ότι γίνεται να τα καταπιέσεις ή να τα αγνοήσεις; Τόσο πιο δυνατά θα αρχίσουν να σου φωνάζουν, μέχρι να σου τραβήξουν την προσοχή.
Το πρόβλημα, λοιπόν, δεν είναι τα “αρνητικά” συναισθήματα καθ’εαυτά, αλλά:
- η ικανότητά μας να κατανοήσουμε ΤΙ σημαίνουν αυτά,
- να κάνουμε τις σωστές κινήσεις ώστε να βγούμε απ’τη δύσκολη θέση και να μας διευκολυνθεί η ζωή,
- και με τη σειρά του ένα θετικό συναίσθημα ικανοποίησης να αντικαταστήσει το αρνητικό συναίσθημα.
Άλλος τρόπος που μπορούμε να τα χειριστούμε είναι να χρησιμοποιήσουμε την ενέργεια που μας δίνουν και να τη στρέψουμε προς κάτι δημιουργικό (πχ τον θυμό να τον στρέψουμε προς δημιουργική επιθετικότητα προς κάτι άσχετο που πρέπει να κάνουμε – πχ να λύσουμε ασκήσεις μαθηματικών).
Ή να τα μετατρέψουμε σε άλλα συναισθήματα, πχ τον φόβο σε ανυπομονησία και εγρήγορση. (ναι γίνεται, θέλει τις κατάλληλες ερωτήσεις και αλλαγή στον ρυθμό της αναπνοής – αναπνέεις πιο βαθειά και αργά – για να γίνει μια τέτοια αλλαγή)
Το νόημα πάντως είναι το ίδιο:
Τα αρνητικά συναισθήματα υπάρχουν για να μας προειδοποιούν ότι κάτι πρέπει να αλλάξουμε.
Μπορείς να δεις τα παρακάτω συναισθήματα, αναλυτικά, τι σημαίνει το καθένα, καθώς και τα αντίδοτα σε αυτά: